Bibliografický popis
Uložení
Místo uložení: Olomouc
Knihovna: Vědecká knihovna v Olomouci
Signatura: M I 267
Záhlaví
Titul: Petri Lombardi liber IV Sententiarum
Autor:
Jazyk textu: lat
Poznámka: Dřívější vlastník: Kartuziáni v Dolanech (před. předs. dole) "Iste liber est fratrum Carthusiensium de Dolano." ; dřívejší signatury "2 VI 25" a II f 25"
Datace: 2. pol. 15. st.
Rozpis obsahu
Přehled
Skladba kodexu: vzniklý svázáním asi 8 svazků: (a-d) 1.VI + 1.VI - 10 ff. + 6.VI (f. 86) + (e-f) 3.VI (f. 122) + (g-k) 1.VI + 1.VI + 2 ff (f. 148) + (l-m) 6.VI (f. 220) + (n-t) 1.V + 1.VI (f. 242) + (u) 5.VI (f. 302) + (v-z) 1.V + 1.VI (f. 324) + (y-z, aa-dd) 1.VII (f. 338).
Hlavní písaři se střídají podle původních svazků.
Přední perg. předsádka:
a) Fragmentum instrumenti notarii Wenceslai Ssusler (cum signo notarii sine dato et loco).
b) Conspectus antiquus.
(a) 1r-56r: Petri Lombardi liber IV Sententiarum. "Samaritanus vulnerato appropinquans curacioni eius sacramentorum alligamenta adhibuit, quia contra originalis peccati racionalis volnera sacramentorum remedia Deus instituit, de quibus IIIIor primum consideranda occurunt" × "Hec de pedibus sedentis super solium excelsum ... qui a facie exorsus sedentis per media ad pedes (usque) via duce pervenit amen."
[In margine později drobným písmem dopsáno "Explicit liber sent."]
(b) 56r-63v: "Nota. De contingenciis circa missam. Dubitatur, utrum liceat ei, qui ad horas canonicas de sero, dicere matutinum diei sequentis. In Summa confess, libro I., c. VII. q. XX dicitur, quod consideranda est intencio" × "Duodecimo deportacio et reduccio, melius educacio, que fit in peccati iactancia sicud in Sodoma etc."
(c) 63v-69r: Isidori Hispalensis Differentiarum liber II. "Inter Deum et Dominum ita quidam diffinierunt, ut in Dei appellacione Patrem, in Domino Filium intelligerunt. Scriptura sacra utrumque et Deum affirmat et Dominum, sed tamen invicem hec vocabula discernuntur" × "iam superbiam reprimit exemplum humanitatis Christi."
(d) 69r-73v: Pseudo-Augustini sive Alcheri Claraevallensis De spiritu et anima, tractatus fine carens. "Quoniam dictum est, ut me ipsum cognoscam" × (cap. XXIII) "Dormienti enim tibi in sompnis velud corpus apparebit, non(!) illud corpus tuum."
74r-v: prázdné
75r-79r: Excerpta ex diversis operibus.
79v-86r: prázdné
86v: Fragmentum de peccato.
(e) 87r-103r: "Flores Malogranati. Summa Trinitas, Pater et Filius et Spiritus sanctus" × "ablacio spei omnis salutis etc. Explicit. Finis oracionis istius."
(f) 103r-122r: Henrici de Frimaria De quatuor instinctibus. "Semen cecidit in terram bonam et ortum fecit fructum centumplum etc. Luce VIII° (8). Licet verbum propositum exponatur per Christum de semine verbi Dei" × "est fons vite, ad quem nos perducat P. et F. et Sp. s. amen."
122r-v: Additamenta ad precedentem tractatum.
(g) 123r-135v: Matthaei de Cracovia Dialogus de frequenti usu communionis. "Multorum tam clericorum quam laicorum" × "pro viatico datum est nobis Corpus Domini nostri Iesu Christi, qui cum Patre ... amen."
(h) 135v-136v: "Item Bernardus in quodam sermone. Quid est manducare Christi carnem et bibere eius sanguinem" × "cum ipsum membrum inimici adsumendum."
(i) 136v-137v: "De sumpcione Corporis Christi. Item ad idem sequitur. Hec sunt extracta per dominum officialem magistrum Sanderum pro domino Petro, beate memorie, contra murmurantes et impedire volentes sacram communionem. An Corpus Domini Christi Iesu nostri sit semper summendum" × "Unde reliquendus est unusquisque suo iudicio in ipsius sacramenti sumpcione per textum Apostoli Probet autem se ipsum homo." (I Cor 11,28).
(k) 137v-147v: Sermo. "Beatus homo, quem tu erudieris Domine et de lege tua docueris eum. (Ps 92,12). Neminem censeri sapientem esse fateor" × "amor sine fine, dileccio sine fastidio amen."
147v-148v: Additamenta operis praecedentis.
(1) 149r-214v: Henrici de Frimaria De decem preceptis. "Audi Israel precepta Domini et ea in corde tuo quasi in libro scribe, et dabo tibi lac (Dt 4,16, 10, supra scriptum: Exodi). In istis verbis propositis Spiritus sanctus circa precepta divina tria facit(!)" × "haec Hostiensis et licet Wilhemus contrarium teneat etc. Expliciunt decem preceptorum dicta edita a magistro Henrico de Frimaria, magistro ordinis heremitarum."
(m) 214v-215v: Expositio decem preceptorum brevissima. "Item exposicio X preceptorum secundum Mm. Sapiens est, qui seit damnum suum precavere" × "Qui tumultum querit, alieni perdito eis etc. Explicit exposicio decem preceptorum brevissima etc."
216r: (Adscriptum posterius) "Item super hoc 'Non concupisces rem(!) proximi tui' (Ex 20,17). Hussite prohibent, ne offerciones(?) decimarum eorum populus det sacerdotibus christianis" × "vel malum eorum, quod ipsi faciunt, cooperant."
216v-220v: prázdné.
(n) 221r-234v: Ex Cronica Romanorum Pontificum Martini Oppaviensis dicti Poloni. "Nota. Crisostomus dicit, quod Christus vixit XXXIII annis cum dimidio" × "Item papa Innocencius VI. cepit anno Domini M° CCC LII°."
(o) 234v: Series episcoporum Moraviae. "Primus archiepiscopus Moravie Cirillus, secundus Methudius" × "XXIX Laczko de Crawar, sepultus in ecclesia Chremsiriensi."
(p) 235r-236v: Iacobi, episcopi Laudensis, oratio in supplicium Io. Hus. "In nomine Domini Amen. Divi(ni) ac summi presidii supplici invocacione confisus. Serenissime princeps ... ac domini merite reverendi. Ut mee mentis conceptum eloquium" × "quod feliciter prospereque tibi dignetur concedere Iesus Christus, qui est ben. in sec. sec. amen. Explicit sermo etc. Hec sermo seu collatio facta est per magistrum Iacobum episcopum Laudensem et magistrum sacri pallacii in condempnacione cuiusdem heretici Iohannis Huss coram serenissimo rege Sigismundo Romanorum et Ungarie rege et sacro Constanciensi concilio, anno Domini M°CCCC°XV° die sexta mensis julii."
(q) 236v-238r: "Secuntur XLV articuli heretici. Credatis, quod nullus eorum XLV articulorum est catholicus, sed quilibet eorum aut hereticus aut erroneus" × "quia quasi scelus Idolatrie est nolle acquiescere etc."
(r) 238r-240v: "Sequitur (Iacobi, episcopi Laudensis) sermo ad clerum contra hereticos. In nomine Patris et Filii et Sp. s. amen. Superne Trinitatis nomine invocato. Pro presenti proposito occurit mihi thema merito proponendum" × "vivorum et mortuorum iudex iustissimus Christus Iesus ben. in sec. sec. amen. Oracio facta per magistrum Iacobum episcopum Laudensem et apostolici pallacii magistrum super condempnacione Ieronimi de Praga heretici in Constanciensi concilio anno Domini M°CCCC°XVI° die XXX mai."
(s) 240v-241r: "Super eiusdem (Ieronimi de Praga) condempnacione. In nomine Domini Amen. Christus Deus et Salvator noster" × "excomunicatum et anathematisatum pronunciat, declarat et dampnat etc. Secularis iudicis reliquimus eum arbitrio ... finitam sentenciam moderetur."
241v: prázdné.
(t) 242r: Excerpta ex chronicis. "Anno Domini M° LXXXVI° fuit coronatus primus rex Bohemie Vratislaus" × "Blancza, filia regis Francie, prima sua uxor."
242r: "Item persecutores imperatores Christianorum. Primus fuit Nero" × "XI lulianus."
242r-v: "Primisl rusticus et paganus vocatus de aratro" × "Gloriosus Karolus imperator Venceslaum filium suum sanus in vita existens regni Bohemie regem procuravit anno Domini M°CCC°LXIV°"(!)
242v: "Item anno Domini M°CCC°IX° (!) rex Iohannes intravit terram Bohemie" × "rex Wenceslaus detentus fuit in die sancte Potentiane per dominos reges Sigismundum et Iodocum etc."
(u) 243r-294r: De poenitentia.
243r-286v: "Confessio est salus animarum, dissipatrix viciorum" × "et iusta causa polest mutare in elemosinam. Et sie de aliis. Hic sufficiat de penitencia et maxime simplicibus."
286v-295v: "Quoniam in foro penitentiali sepe occurunt questiones matrimoniales atque dubia" × "De filiis legitimis capitulum ... potest retinere."
295v-296r: Casus episcopales et papales. "Item de primo casu. (296r) Primo publici heretici" etc.
296v-298r: Breves adnotationes.
298v-302v: prázdné.
(v) 303r-311r: "Incipit liber, qui vocatur Flores patrum, id est auctoritas sanctorum. Gregorius: Sciendum nobis est, quod ubi Christus, fundamentum est bonorum" × (310v) "Ne addas quidquam verbis illius et arguaris, invenierisque mendax etc. (Prov 30,6). Explicit, amen. (Alia manu) Mulieris propria vero est pudicicia ... (311r) De gula ... si gulam propter luxuriam fecisti."
311v: Registrum precedentis operis.
(w) 311v-312v: Confessionalis fragmenta - pars prima.
(x) 313r-324v: Alani ab Insulis De modo praedicandi. "Vidit Iacob scalam a terra usque ad celum attingentem, per quam ascendebant et descendebant angeli (Cfr. Gen. 28,12). Scala ista est viri catholici profectus" × (324r) "Ad spiritualem gaudium hec auctoritates et raciones ... (324) spirituale coniugium vel gaudium, in quo anima nubit Deo" |||.
325r-326v: prázdné.
(y) 327r-328v: De vita s. Henrici. "Legitur, quod cum sanctus Henricus imperator, maritus sancte Gunigundis" × "a domo Ursini, qui de eorum stirpe scripsit se descendisse."
(z) 329r-331v: Confessionalis fragmenta - pars altera.
(aa) 332r: "Incipit questio de Corpore Christi, utrum omni die devote petenti sit dandum et videtur quod sic. Dubitatur, an Corpus Domini nostri Iesu Christi sepe sit et omni die summendum" etc.
(bb) 332v-335r: Confessionalis fragmenta - pars tertia.
(cc) 335v: Vyznání hříchů. "O hřešil sem, že sem svého bližnieho nemiloval v boze jako sám sebe, ale mnohokrát posuzoval, zpravoval" × "v sedmeře svátostí, že sem" |||. [nedopsáno, přechází v krátké latinské modlitby]
(dd) 336r-v: Auctoritates.
337r-338v: prázdné.
Zadní předsádka: Fragmentum litterae ddto "anno M CCCLXXXIX die XIIII mensis iunii". [listina nečitelná, písmo smyto. Na horním okraji nastaveno jiným pergamenem s přípiskem "Historia est quedam testis temporum" etc.]
Textová jednotka
Vnější popis
Psací látka
papír
Rozsah: 338 ff. ( Rozměry: 23×15 cm
)
Popis výzdoby
Výzdoba :
Popis vazby
Vazba
|
Dřevěné desky potažené černě lakovaným papírem, bílý kožený hřbet
|
Doplňková informace
Literatura
|
Boháček, M. - Čáda, F., Beschreibung der mittelalterlichen Handschriften der Wissenschaftlichen Staatsbibliothek von Olmütz. Köln 1994
|