Signatura
M II 4
Místo uložení
Vědecká knihovna v Olomouci
Majitel
Vědecká knihovna v Olomouci
Hlavní název
[Astronomica; Arzneibuch]
Autor
Ortolff von Beyrlandt-Megtenberger
Druh dokumentu
kniha, rukopis + tisk
Místo vydání
[Augsburg]
Tiskař
[Günther Zainer]
Rok vydání / zhotovení
2. polovina XV. století
Materiál
papír
Rozměry
31 x 21 cm
Rozsah
216 ff. (104 ff. rukopisu + 4 nečíslovaná a 100 číslovaných ff. tisku + 8 ff. rukopisu)
Iluminace
Mechanické modely hvězdné oblohy na ff.
76r:,
76v:,
79r:,
79v: a
94v:.
Poznámky
Renesanční bílá kožená vazba zdobená slepotiskem, zbytky dvou spon.
Dřívější majitel: na f. 1r zápis Collegii Soc. Iesu Iglaviae 1722.
Skladba: (a) 1.IX + 2.VIII + 1.III - 3 listy (f. 53) + (b-e) 1.IV + 1.VII - 1 list + 1.VII + 1.V - 1 list (f. 104) + tisk + 1.IV
Základní informace
Zpracováno podle katalogu rukopisů (Boháček, M. - Čáda, F.: Beschreibung der mittelalterlichen Handschriften der Wissenschaftlichen Staatsbibliothek von Olmütz, Köln 1994, č. 179) a katalogu prvotisků VKOL (Louda, J.: Soupis prvotisků Universitní knihovny v Olomouci a její pobočky v Kroměříži, Praha 1956, č. 1369).
Rozpis obsahu
Přední přídeští: "Ortlof Megdeberger ist der Namen und Aufkommen des hinten stehende gedruckten Buches laut der Vorrede auf der ersten Blattseite in der 9ten Zeile und auf der LXXXXVII Seite 30 Zeile, unter dem Artikl "Vom rettig".
1r-53r: [a] Von den Planeten. "Signum phisicum. Daß ist zwai zaichen IX graduß signum commune ist ain zaichen hat 30 gradus. Hienach volgett, wie du erkennen mügest in welichem zaichen ein yeder planete altag sey vnd wann er hinder sich oder fur sich gange nach rechtem warem lauff. Sequitur motus Saturni. Wann du wollest wissen ... [44r] Hienach volgett, wie du speram solidam machen sollest. Daran man den waren lauff der planeten vinden mag. [W]il tu machen speram solidam" ... x ... "auch den anderen fur auß hin".
53v: [leer]
54r-55r: [b] Von der Kunst der Geometrie. "Geometria ist ain kunst von messung dez ertrichs" ... x ... "Als daz an der sper mag gesechen werden. Das hat ouch ain end. Peter Grieninger."
55r-67v: [c] Ein astrologischer Traktat. "Es sprach ain erfarter in dem iar dez herrn 1425 in ainer stat zuo Ebdwarceß Engelland" ... x ... "all zuo besserung gemainst nütz. Peter Grieninger."
68r-74v: [d] "Albumasar. Das ist ain buoch dez Albumasar, der maister zuo ain ander gesamnot hat von dem bluomen der ding ... Albumasar hat gesprochen: Man muoss des ersten wissen den hern des iars" ... x ... [72v] "Capitel von kunst der streit vnd krieg. Dv sollst das wissen ... [74v] Aber der swancz da selbst bedeut abwerffung der edlen vnd großmächtigen vnd erhöchung der vnedlen."
75r-104v, 209r-213r (1r-5r): Varia fragmenta computistica ac astronomica latine et germanice
[Začátek chybí, doprovázeno tabulkami, které pokračují na prvních listech kvaternu připojeného na konci svazku]
Ir-100v: Arzneibuch
Ir: "Hie hebt sich an das Register des nachuoldgenden artzneibuoch"
1r-100v (109r-208v): "Die vorrede dis buochs. DEr hoechst hat geschaffe[n] die ertznei von dem etrich vnd der weis man wirdt sy nicht verschmaehen stet geschribe[n] ecclesiastici an de[n]. xxxviij capitel. Das ertznei edler sey dann andere kunst. Dz sicht man wol wirt eyn meyster siech das in sein kunst nicht gehelffen mag. Darumb begeret er ertzney das er seinen gesund behab. Darumb wil ich Ortolff vo[n] Beyrlandt doctor der ertznei eyn artzbuoch machen zeteutsch aus allen artzbuechern die ich in latein ye vernam" ... x ... "Mit dem haben kreuotter ein ende."
Literatura
Friedl, A.: Moravská knižní malba XI. až XVI. stol. Brno 1955.
Petrů, E.: Z rukopisných sbírek Universitní knihovny v Olomouci. Praha 1959.
Boháček, M. - Čáda, F.: Beschreibung der mittelalterlichen Handschriften der Wissenschaftlichen Staatsbibliothek von Olmütz, Köln 1994, č. 179.
Louda, J.: Soupis prvotisků Universitní knihovny v Olomouci a její pobočky v Kroměříži, Praha 1956, č. 1369.
Technická data o způsobu digitalizace
Kamera: Special book scanner Cruse CS 145 B
Objektiv: SchneiderDigitar 120/5,6 mm
Osvětlení: fluorescenční osvětlení, IR filtr, přídavné osvětlení s difuzním filtrem
Skenovací stěna: Cruse RGB 7078
Expozice: není definovaná
Využití CCD pole: 100%
Balance bílé: celoplošné barevné vyrovnání Cruse
Programy:
Snímání: CSx Cruse color scanner
Zpracování: Photoshop 6.0
Barevné kalibrace (ICC)
Program pro tvorbu profilů: Profil Maker 3.1
Kalibrační tabulka GretagMacbeth: 062900-56
Soubor dat tabulky: 62900-56a.txt
Obraz tabulky: gretag.jpg
Individuální profil kamery pro tento dokument: AIP030924CR 120p6-3-6-1.icc
Tištěná referenční tabulka (hexachrom) a rozměrová kalibrace:
Soubor výsledků měření tabulky spektrokolorimetrem Gretag Spektrolino: HEXA_tab.txt
Obraz tistěné tabulky, měřítka a dokumentu: hexa.jpg
Tabulka je uložena v NK ČR nebo je přiložena formou bookletu k CD-R.
Barevné zpracování obrazu:
Excellent: individuální ICC profilkamery vlozen do vsech obrazů.
Normal: konverze do ICC profilu Adobe RGB, profil vložen.
ostatní: konverze do ICC profilu Adobe RGB, bez vložení profilu.
Rozlišení a kvalita uložení obrazových souborů dle Photoshop 6.0
Excellent: rozlisení: 330 DPI, komprese 10
Normal: rozlišení: 115 DPI, komprese 12
Preview: rozlisení: 24 DPI, GIF
Gallery: rozlisení: 8 DPI, GIF
Pracovistě: Národní knihovna České republiky, Praha, Klementinum, anglická studovna
Zpracoval: AiP Beroun s.r.o.
Digitalizaci všech dokumentů s výjimkou M II 74 a 10.428 provedla fa AiP Beroun s.r.o. v rámci projektu Memoria Mundi Series Bohemica financovaného z grantů VISK a RISK Ministerstva kultury ČR, © 1998-2002. Pro M II 74 a 10.428 garantoval digitalizaci Ústav pro klasická studia AV ČR v rámci projektu Clavis monumentorum litterarum, © 1996. Dalším sponzorem a přispěvatelem byla Severomoravská energetika, a.s. a olomoucká firma MORAVIA FLEXOPER, s.r.o.